Het nieuwe coronavirus kan langer overleven op materialen als plastic en karton dan in de lucht

Het nieuwe coronavirus is een ziekte van de luchtwegen, wat betekent dat het zich doorgaans verspreidt via kleine druppeltjes in de lucht. Als een besmette persoon hoest of niest, kunnen er kleine druppeltjes met virusdeeltjes op de neus of mond van een ander terechtkomen of ingeademd worden.

Maar je kan soms ook het coronavirus krijgen als je een oppervlakte of een voorwerp waarop virusdeeltjes zitten aanraakt en vervolgens je mond, neus of ogen aanraakt. De levensduur van een virus buiten het lichaam hangt af van talloze factoren, zoals de temperatuur van de omgeving en de luchtvochtigheid. Bij oppervlakten speelt ook het materiaal een rol.

Afgelopen dinsdag publiceerde het New England Journal of Medicine een studie die suggereert dat het virus tot vier uur op koper zou kunnen leven, tot een dag op karton en tot drie dagen op plastic en roestvrij staal.

Het coronavirus kan volgens de auteurs ook tot drie uur in de lucht blijven ‘leven’. Leven betekent in dit geval dat het virus zich nog kan vermenigvuldigen in de cellen van een mens of dier.

Overigens betwijfelen collega-wetenschappers de levensduur van drie uur in de lucht, schreef Al Jazeera. De onderzoekers gebruikten een vernevelaar om het virus te verspreiden en de vraag is of daarmee menselijk hoesten en niezen correct wordt gesimuleerd.

Hoelang kan het coronavirus op een oppervlakte overleven?

De onderzoekers vergeleken de levensduur van het nieuwe coronavirus op oppervlaktes met dat van het SARS-coronavirus, in een kamer met een temperatuur van 21 graden Celsius en 40 procent luchtvochtigheid.

Ze concludeerden dat beide coronavirussen het langst leefden op roestvrij staal en polypropyleen, een soort plastic dat overal voor wordt gebruikt, van Tupperware tot speelgoed. Beide virussen bleven tot drie dagen leven op plastic, en het nieuwe coronavirus leefde tot wel drie dagen op staal.

Het bleek dat het nieuwe coronavirus op karton drie keer zo lang leefde als SARS: 24 uur in plaats van 8 uur.

Temperatuur en luchtvochtigheid spelen een belangrijke rol in de levensduur van een virus.

De levensduur van een SARS-virus op een stalen oppervlakte wordt met minstens de helft ingekort bij een temperatuursprong van 10 graden – van 20 tot 30 graden Celsius, toont recent onderzoek aan. Tevens toont nieuw onderzoek aan dat een toename in de luchtvochtigheidsgraad zorgt voor een afname in de verspreiding.

Bij luchtvochtigheid gaat het erom hoeveel vocht er in de lucht zit of hoe klam je huid voelt als je buiten bent. Als de relatieve luchtvochtigheid in de buurt van de 100 procent komt, verdampt zweet moeilijker in de lucht. Zo’n benauwde en broeierige omgeving maakt het moeilijk voor virussen om in de lucht te overleven en zich te verspreiden onder mensen.

Het is onwaarschijnlijk dat je het coronavirus van je Amazon-pakketje krijgt

Ondanks de levensduur van een dag op karton is het niet waarschijnlijk dat iemand het nieuwe coronavirus zou kunnen krijgen van een kartonnen doos van het type dat Amazon en Bol.com gebruiken. Dat komt omdat de vervoersomstandigheden het moeilijk maken voor het coronavirus om te overleven.

“We weten dat virussen waarschijnlijk maar een paar uur tot een paar dagen kunnen leven in de condities waarin de pakketjes terechtkomen. Hieronder vallen overgangen in temperatuur en luchtvochtigheid”, vertelt Rachel Graham, een epidemioloog aan de universiteit van North Carolina, aan Business Insider.

Sommige coronavirussen, inclusief dit nieuwe virus, hebben een virale envelop: een vette laag die de virusdeeltjes beschermt als ze van persoon tot persoon overgaan via de lucht. Maar dit omhulsel kan uitdrogen, en daardoor het virus doden.

“Het risico voor producten of verpakkingen die over een periode van dagen of weken op verschillende temperaturen verplaatst worden is zeer laag“, aldus het Amerikaanse Center for Disease Control and Prevention.

‘In mouw hoesten effectiefste maatregel’

Viroloog Eric van Gorp van het Erasmus Medisch Centrum zei tegen de NOS dat dit onderzoek aantoont wat we eigenlijk al wisten: dat het virus zich verspreidt via de lucht én oppervlaktes.

Medisch viroloog Mariet Veltkamp van het Leids Universitair Medisch Centrum voegt daar in hetzelfde artikel aan toe dat de belangrijkste boodschap van het onderzoek is dat het uren kan duren voordat de hoeveelheid virus vermindert. Vandaar dat we onze handen moeten wassen.

Van Gorp benadrukt wel dat verspreiding via de lucht de belangrijkste besmettingsroute is. “Ik zie mensen die de héle dag met alcohol in de weer zijn, dat is onnodig. De effectiefste maatregelen zijn afstand houden en in de binnenkant van je elleboog hoesten en niezen. Samen met het handen wassen draagt dat bij aan een goede hygiëne.”

Lees ook: